Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας (NES)
Οι διατροφικές διαταραχές είναι η διαταραγμένη σχέση ενός ατόμου με το φαγητό. Οι παράγοντες που οδηγούν το άτομο στη διατροφική διαταραχή είναι πάρα πολλοί. Συνοπτικά, μπορεί να είναι προδιαθεσικοί, νευροβιολογικοί, αναπτυξιακοί, οικογενειακοί, καθώς, επίσης, και κάποιοι από αυτούς μπορεί να σχετίζονται με την προσωπικότητα του ατόμου.
Για πολλούς ανθρώπους το φαγητό συνδέεται άμεσα με τη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται, λειτουργεί σαν «βάλσαμο», όταν βρίσκονται κάτω από στρεσογόνες καταστάσεις, βοηθά στο να αποσπά το μυαλό από τα προβλήματα της καθημερινότητας και τους κάνει να ξεχαστούν.
Το 1955 ο Albert Stunkard για πρώτη φορά φέρνει στο φως το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας, ή αλλιώς ΝES (Night Eating Syndrome), το οποίο αποτελεί ένα είδος διατροφικής διαταραχής που ταλαιπωρεί όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού μας.
Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας – Συμπτώματα και Αίτια
Το σύνδρομο αυτό οδηγεί τους πάσχοντες σε υπερβολική κατανάλωση τροφής είτε λίγο πριν κοιμηθούν το βράδυ είτε κατά τη διάρκεια της νύχτας. Συνοδεύεται από υπερφαγία (κατανάλωση του 25% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης μετά το βραδινό) και αϋπνία.
Οι αυστηρές δίαιτες και ο περιορισμός των θερμίδων κατά τη διάρκεια της ημέρας έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ποσότητας του φαγητού κατά τη διάρκεια της νύχτας. Επίσης, η στέρηση ή τα χρόνια προβλήματα ύπνου δημιουργούν στο σώμα την αίσθηση ότι είναι υποσιτισμένο, με αποτέλεσμα να αναζητά τροφή και να αποθηκεύει λίπος.
Το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας συνδέεται άμεσα με την αρνητική εικόνα του εαυτού, καθώς, επίσης, και με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση. Στη βιβλιογραφία συχνά αναφέρεται ότι τα άτομα στα οποία συναντάται διατροφική διαταραχή είναι πολύ ευαίσθητα. Ίσως αυτή η ευαισθησία γεννά τη διαταραχή τους. Σίγουρα, όμως, δεν μπορούμε να λάβουμε υπόψιν μας το παραπάνω ως κανόνα.
Βασικά χαρακτηριστικά:
- Η κατανάλωση σχετικά μεγάλης ποσότητας φαγητού τη νύχτα.
- Το ξύπνημα με σκοπό την αναζήτηση τροφής.
- Το έντονο άγχος ή τα συναισθήματα λύπης και θλίψης.
- Το πρωί δεν υπάρχει όρεξη για κατανάλωση τροφής, αλλά τύψεις για τη νυχτερινή παρασπονδία.
- Αϋπνία ή δυσκολία να παραμείνουν στο κρεβάτι.
- Ξύπνημα κατά μέσο όρο 3 με 4 φορές κατά τη νύχτα, που, πάντα, συνοδεύεται από λήψη τροφής.
Τέλος, δεν είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν όλα τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά, για να υπάρξει το σύνδρομο.
Βασική χαρακτηριστική συμπεριφορά στο NES είναι η κατανάλωση τροφής τη νύχτα.
Συνέπειες:
- οι καούρες και η βαρυστομαχιά,
- η αύξηση του σωματικού βάρους,
- ο διαβήτης τύπου 2,
- η υπέρταση,
- οι καρδιακές παθήσεις,
- η παλινδρόμηση,
- η κόπωση,
- η αδυναμία συγκέντρωσης,
- η κατάθλιψη.
Ιδιαίτερα σημαντική, όμως, είναι η σχέση του συνδρόμου με την παχυσαρκία, καθώς μπορεί να συνδέεται με την έναρξη αλλά και τη διατήρησή της.
Επίσης, φαίνεται πως όταν κάποιος πάσχει από NES, εμφανίζει ανισορροπία σε συγκεκριμένες ορμόνες, όπως η μελατονίνη, η κορτιζόλη, η λεπτίνη και η γκρελίνη.
Πώς να αντιμετωπίσετε το Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας
Η σωστή κατανάλωση τροφής βοηθάει στην αποφυγή της εμφάνισης του συνδρόμου της νυχτερινής υπερφαγίας. Αυτό συμβαίνει, γιατί, με την κατανάλωση μικρών ποσοτήτων τροφής σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, ρυθμίζεται η έκκριση των ορμονών που προαναφέραμε.
Καλό είναι να μην υπάρχουν στο ψυγείο και στα «μαγικά» ντουλάπια τροφές όπως πατατάκια, σοκολάτες, μπισκότα και να αποφεύγετε, ιδιαίτερα πριν κοιμηθείτε, το κάπνισμα αλλά και την κατανάλωση καφέ και αλκοόλ.
Μπορείτε, ακόμη, να κρατάτε ημερολόγιο καταγραφής, σημειώνοντας τις σκέψεις σας αλλά και τα συναισθήματά σας, μόλις ξυπνάτε τη νύχτα.
Αυτός ο τρόπος μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε την αιτία που οδηγεί σε αυτή τη συμπεριφορά, αλλά και να σας αποσπάσει την προσοχή από την κατανάλωση τροφής.
Αν οι παραπάνω τρόποι δεν είναι αποτελεσματικοί, κάντε το επόμενο βήμα!
Χτυπήστε την πόρτα των ειδικών.
Η διεπιστημονική προσέγγιση και η συνεργασία διαιτολόγου και ψυχολόγου στις διατροφικές διαταραχές είναι απαραίτητη, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πηγή του προβλήματος και να ξεπεραστεί.
Ακολουθήστε το Miss or Madam στο Facebook και στο Instagram.
