Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή

Η σχιζοσυναισθηματική διαταραχή εμφανίζεται με συμπτώματα ψύχωσης και συναισθηματικής διαταραχής (κατάθλιψη, μανία) και έχει συχνότητα στον πληθυσμό περίπου το 1/3 από τη συχνότητα της σχιζοφρένειας, δηλαδή ~0.3%.

Τα κριτήρια-συμπτώματα της σχιζοσυναισθηματικής διαταραχής βάσει του προσφάτως ανανεωμένου διαγνωστικού συστήματος DSMV είναι τα εξής:

1- Συνύπαρξη, για ένα συνεχές χρονικό διάστημα, καταθλιπτικού ή μανιακού επεισοδίου με τουλάχιστον δύο ψυχωτικά συμπτώματα από τα εξής:

• παραληρητικές ιδέες,
• ψευδαισθήσεις,
• αποδιοργανωμένος λόγος,
• αποδιοργανωμένη/κατατονική συμπεριφορά.

2- Σε κάποια συγκεκριμένη χρονική περίοδο (τουλάχιστον 2 εβδομάδων ή και περισσότερο) της εξέλιξης της διαταραχής υπήρξαν ΜΟΝΟ ψυχωτικά συμπτώματα, και όχι καταθλιπτικά ή μανιακά.

3- Συμπτώματα μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου παρόντα για το μεγαλύτερο κομμάτι της συνολικής διάρκειας της διαταραχής.
Με το κριτήριο νούμερο 1 γίνεται διάκριση της σχιζοφρένειας από την σχιζοσυναισθηματική διαταραχή.

Με το κριτήριο νούμερο 2 γίνεται διαφοροποίηση της σχιζοσυναισθηματικής από τις συναισθηματικές διαταραχές, καθώς στις τελευταίες σημειώνεται η συνύπαρξη ψυχωτικών συμπτωμάτων με τα καταθλιπτικά ή/και μανιακά επεισόδια σε όλες τις φάσεις της νόσου.

Με το κριτήριο νούμερο 3 γίνεται περαιτέρω διάκριση της σχιζοσυναισθηματικής διαταραχής από τη σχιζοφρένεια, καθώς κατά τη διάρκεια της τελευταίας συμβαίνουν, ενίοτε, καταθλιπτικές περίοδοι (μεταψυχωτική κατάθλιψη). Η διαφορά είναι (ξανά) στη χρονική διάρκεια, δηλαδή στη σχιζοσυναισθηματική διαταραχή οι περίοδοι με συμπτώματα κατάθλιψης είναι αισθητά μεγάλες και απλωμένες σε όλη την ιστορία της νόσου.

Η σχιζοσυναισθηματική ανήκει στις ψυχωτικές διαταραχές

Η σχιζοσυναισθηματική ανήκει στις ψυχωτικές διαταραχές και ξεκινά συχνότερα σε νεαρή ηλικία απ’ ό,τι σε μεγαλύτερη και μπορεί να εκδηλωθεί είτε με ψυχωτικό, είτε με συναισθηματικό επεισόδιο, είτε και με συνδυασμό τους. Η πρόγνωσή της είναι καλύτερη από της σχιζοφρένειας, αλλά χειρότερη από των συναισθηματικών διαταραχών. Η επιδείνωση της φυσιολογικής λειτουργικότητας σε εργασία, οικογένεια και κοινωνική συναναστροφή μπορεί να γίνει εμφανής ειδικότερα σε προχωρημένο στάδιο της διαταραχής.

Πρέπει να αναφερθεί ότι η διάγνωση είναι κάποιες φορές αρκετά δύσκολο να τεθεί, ακόμα και από κλινικούς ψυχιάτρους, καθώς οι διαφορές από την κατεξοχήν σχιζοφρένεια ή τη διπολική διαταραχή με ψυχωτικά συμπτώματα μπορεί να είναι ασαφείς.

Ενδεχομένως μία πιο μακροπρόθεσμη παρακολούθηση και μία πιο ενδελεχής ανασκόπηση του ψυχιατρικού ιστορικού να συμβάλουν περισσότερο στον ορισμό της σχιζοσυναισθηματικής διαταραχής ως διάγνωση με μεγαλύτερη ακρίβεια. Το φαινόμενο να τίθεται ψυχιατρική διάγνωση μετά από χρόνια δεν είναι ασυνήθιστο, καθώς οι εκδηλώσεις σε κάποια περιστατικά αποκτούν μεγαλύτερη ποικιλομορφία από το προβλεπόμενο.

Παρ’ ολ’ αυτά, σε τελική ανάλυση, για τον ασθενή δεν είναι τόσο η «ταμπέλα» της κατάστασής του που μετράει όσο η αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή της.

Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή και θεραπεία

Οι θεραπευτικές αρχές (Θεραπεία σχιζοφρένειας-ψύχωσης) που ισχύουν για τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή, ισχύουν και για τη σχιζοσυναισθηματική διαταραχή. Η τακτική παρακολούθηση από τον θεράποντα ειδικό είναι απαραίτητη, ώστε να εντοπίζει, εγκαίρως, τις μεταβολές της ψυχικής κατάστασης και να προβαίνει στους λεπτούς χειρισμούς που χρειάζονται στη φαρμακευτική αγωγή, ώστε να καλύπτονται τόσο η διαταραχή του συναισθήματος όσο και οι ψυχωτικές εκδηλώσεις.

Συγγραφέας του παραπάνω άρθρου είναι ο Σπύρος Καλημέρης Ιατρός, ιδιώτης ψυχίατρος & πιστοποιημένος ψυχοθεραπευτής. Είναι πιστοποιημένο μέλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών & της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας και παρέχει σύγχρονες υπηρεσίες ψυχιατρικής & συνθετικής ψυχοθεραπείας στο ιατρείο του στην Αθήνα. Εκπαιδευμένος, μεταξύ άλλων, στην εφαρμογή της καινοτόμου θεραπείας για τις ψυχικές διαταραχές rTMS (Επαναληπτικός Διακρανιακός Μαγνητικός Ερεθισμός).

Πρώτη δημοσίευση του άρθρου στο kalimeristherapist.com

Διάβασε επίσης: Φορώντας τα παραμορφωτικά γυαλιά της κατάθλιψης

Ακολουθήστε το Miss or Madam στο Facebook και στο Instagram.