Ένας λόγος που συχνά φέρνει έναν άνθρωπο στο γραφείο ενός ψυχολόγου είναι η ανάγκη να βρει τον εαυτό του. Είτε γιατί τον έχασε, είτε γιατί δεν τον βρήκε ποτέ, είτε γιατί είναι μπερδεμένος, είτε γιατί νιώθει ότι τον κρύβει από σημαντικούς άλλους στη ζωή του.
Το να ανακαλύψω ποιος είμαι είναι μια διαδικασία που δε σταματά ποτέ, καθώς η ζωή μας είναι πλούσια από εμπειρίες και μας προσφέρει διαρκώς ερεθίσματα. Έχουμε μία ταυτότητα που ορίζεται από κάποια ατομικά χαρακτηριστικά μας. Ωστόσο, κάθε εμπειρία, κάθε ιστορία προσθέτει ή αφαιρεί κάτι από το ποιοι είμαστε και το τι είναι σημαντικό για εμάς.
Πόσο εύκολο είναι, ωστόσο, σε μία εποχή που το «καλό», το «κακό», το «αρεστό» ή το «ιδανικό» ορίζεται με βάση τη δύναμη της οπτικής πραγματικότητας και της κοινωνικής πλειοψηφίας, να βρούμε αυτό που είμαστε και να ζήσουμε αυθεντικά σύμφωνα με αυτό που ορίζει η καρδιά μας και το μυαλό μας;
Πόσες φορές στη ζωή σας έχετε νιώσει ότι υποδύεστε ρόλους ή μένετε σε σχέσεις που δε σας ταιριάζουν; Πόσες φορές έχετε νιώσει οτι δεν αποκαλύπτετε κομμάτια του εαυτού σας και παραμένετε κρυμμένοι πίσω από μάσκες;
Τι εννοούμε, όταν μιλάμε για αυθεντικότητα;
Η αυθεντικότητα αναφέρεται στο πώς καταφέρνουμε να ζούμε, ακολουθώντας τις αρχές της γνησιότητας, της ειλικρίνειας, της αμεσότητας και της έκφρασης συναισθημάτων που, φυσικά, δεν παραβιάζει τα όρια των άλλων, αλλά βοηθά στη βελτίωση των σχέσεών μας και στην κάλυψη των εσωτερικών κι εξωτερικών αναγκών μας.
Το να ζούμε χωρίς προσποίηση και χωρίς υιοθέτηση προσωπείων μάς βοηθά να απολαμβάνουμε τη ζωή μας. Μας βοηθά να θέτουμε στόχους που μας ικανοποιούν και καλύπτουν ουσιαστικές μας ανάγκες.
Τα «πρέπει», υπό τους όρους της αυθεντικότητας, παίρνουν τη μορφή της αναγκαιότητας που πηγάζει από μέσα μας. Η αυθεντικότητα δε σχετίζεται με κοινωνικούς κανόνες που πρέπει να ακολουθήσουμε για να ανήκουμε σε μια νόρμα.
Το να πιέζεις τον εαυτό σου να γίνει κάτι που δεν είναι οδηγεί σε εσωτερικές συγκρούσεις. Αυτές, αργά ή γρήγορα, θα βρουν τρόπο να εκδηλωθούν, είτε μέσω συναισθηματικών και συμπεριφορικών ξεσπασμάτων, είτε μέσα από την εμφάνιση μιας ψυχικής διαταραχής, είτε μέσω της κατάχρησης ουσιών.
Το να είσαι αυθεντικός δε διδάσκεται. Το να είσαι αυθεντικός κατακτάται.
Δε χρειαζόμαστε κάποιον να μας δείξει πώς να είμαστε αυθεντικοί. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε γιατί είναι σημαντικό για εμάς να δομήσουμε τη ζωή μας με βάση αυτήν την αρχή. Τότε όλα παίρνουν τον δρόμο τους.
Το να ζω, λοιπόν, με αυθεντικότητα σημαίνει ότι:
- Μπορώ να εκφράζω ελεύθερα τη γνώμη μου, χωρίς να νιώθω ότι χρειάζεται να πείσω τους άλλους ή να αλλάξω την άποψή τους.
- Εκφράζω την άποψή μου ελεύθερα, αναγνωρίζοντας τον συναισθηματικό αντίκτυπο που μπορούν να έχουν τα λόγια μου στους άλλους. Η ευγένεια κι η αυθεντικότητα μπορούν να συμβαδίζουν. Ο παρορμητισμός και τα συναισθηματικά ξεσπάσματα που δεν επιδιώκουν την έκφραση συναισθημάτων και την εξέλιξη μιας σχέσης αλλά λειτουργούν σαν ένα είδος συναισθηματικής αποφόρτισης, αναμφισβήτητα, δεν προάγουν την αυθεντικότητα.
- Ακολουθώ τα όνειρά μου, ακόμα και αν μερικές φορές νιώθω ότι βαδίζω μόνος. Το πώς θα ζήσω τη ζωή μου δεν προσδιορίζεται από κανέναν αλλά μονάχα από τον ίδιο μου τον εαυτό και τις ανάγκες του. Ο Jorge Bucay, υπογραμμίζοντας την αξία αυτή, αναφέρει: «Μη διαπραγματεύεστε ποτέ την αυθεντικότητά σας με αντάλλαγμα μία ματιά επιδοκιμασίας.».
- Μπορώ να είμαι σε επαφή και «διάλογο» με τις εσωτερικές μου ανάγκες οι οποίες δεν έχουν πάντα σχέση με τις προσδοκίες του περιβάλλοντος και τις εξωτερικές επιταγές του κοινωνικού μου κόσμου.
- Σέβομαι. Σέβομαι τις εσωτερικές μου ανάγκες και προσδοκίες, αλλά σέβομαι και τη διαφορετικότητα του άλλου.
- Αποδέχομαι τα λάθη μου. Επομένως, επιτρέπω στον εαυτό μου να κάνει λάθη και να μαθαίνει από αυτά.
- Η σχέση μου με την αποτυχία είναι ανάλογη με τη σχέση μου με την επιτυχία. Ο φόβος της αποτυχίας δεν εμποδίζει τη λήψη αποφάσεων που ενέχουν ρίσκο αρκεί, βέβαια, να αναγνωρίζω τις συνέπειες που έχουν οι πράξεις μου σ’ εμένα και στους άλλους.
- Αποφεύγω την κακόβουλη κριτική που στόχο έχει να αποδοκιμάσει τον άλλο και τα επιτεύγματά του. Παράλληλα, η συμπεριφορά μου κι οι απόψεις μου δεν επηρεάζονται από την αποδοκιμασία του άλλου.
Πόσο αυθεντικοί είμαστε;
Η αυθεντικότητα δεν είναι κάτι που κυνηγάς. Ο Heidegger αναφέρει ότι η αυθεντικότητα είναι ένας εφικτός στόχος, τον οποίο προσπαθούμε συνεχώς στη ζωή να τον έχουμε.
Το κυνήγι της αυθεντικότητας, κατά τρόπο καταναγκαστικό ή τεχνητό, δεν είναι παρά μία ακόμα εκδήλωση μη-αυθεντικότητας. Το κριτήριο που θα με βοηθήσει να καταλάβω πόσο αυθεντικός είμαι έχει να κάνει με την προσωπική ευχαρίστηση και απόλαυση της ζωής.
Κάθε φορά που αναρωτιόμαστε πόσο αυθεντικά ζούμε τη ζωή μας ας ανατρέξουμε στο βιβλίο του Λέο Μπουσκάλια, «Η αγάπη». Σε ένα απόσπασμα αναφέρεται ότι το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο είναι να είσαι κάτι που δεν είσαι. Το πιο εύκολο πράγμα είναι να είσαι εσύ.
Αν νιώθεις ότι είσαι εσύ και ότι όλο αυτό βγαίνει αβίαστα, τότε διαφύλαξε τις αρχές σου, γιατί αυτές είναι που σε βοηθάνε να παραμένεις αυθεντικός.
Φωτογραφία από Javardh
Ακολουθήστε το Miss or Madam στο Facebook και στο Instagram.
